Plastmassanyň dürli görnüşleri gaýtadan ulanylýar?

Häzirki wagtda plastmassa, gündelik https://www.tgtextrusion.com/news/plastic-recycle-machine/lives-de iň köp ulanýan materiallarymyzyň biridir. Ulanylyşy şeýle bir köpdür welin, iň köp galyndy öndürýänlerden biridir. Global derejede esasy meselä we aladalara öwrülen bir zat.

Biz ulanýarys we ulanylyşynyň täzeden gözden geçirilmegi hakda gürleşýäris, ýöne hakykatdanam gowy bilýärismi? Bu makalada plastmassanyň käbir esasy taraplary barada durup geçýäris.

Plastmassa üçin dürli kodlar
Çüýşelerde, gaplarda, gaplamalarda we beýleki gündelik zatlarda. Plastmassa gaýtadan ulanylýan ýaly köp taraply. Her gün ulanýan plastmassalaryňyzy gaýtadan işlemek bilen, daşky gurşawa täsiriňizi azaldyp, kärhanalara çykdajylary azaltmaga kömek edip bilersiňiz. Şeýle-de bolsa, plastmassanyň ähli görnüşleri deň derejede döredilenok. SPI kody diýlip atlandyrylýan plastik gaplardaky gaýtadan işleýän nyşanyň içindäki san, her bir plastmassa görnüşiniň howpsuzlygy we biodegrasiýa derejesi barada köp maglumatlary berýär. Bu kodlara düşünmek, gaýtadan işlemek üçin ulanylýan materiallary nädip tertipleşdirmelidigini bilmäge kömek eder. Çalt maglumat üçin dürli kodlara gysgaça serediň:

Polietilen Tereftalat (PETE ýa-da PET)

Dokary dykyzlykly polietilen (HDPE)

Poliwinil hlorid (P ýa-da PVC)

Pes dykyzlykly polietilen (LDPE)

Polipropilen (PP)

Polistirol (PS)

Dürli plastmassa

Ø PETE ýa-da PET (Polietilen Tereftalat): Ilkinji gezek 1940-njy ýylda ulanylýan PET plastmassalary köplenç içgi çüýşelerinde, zaýalanýan iýmit gaplarynda we agz ýuwmakda bolýar. Arassa PET plastmassalary adatça howpsuz hasaplanýar, ýöne iýmitlerde we suwuklyklarda yslary we tagamlary siňdirip biler. Şeýle hem, suw çüýşesi gyzgyn awtoulagda galan ýaly ýylylyga sezewar edilse, howply bolup biler. Wagtyň geçmegi bilen bu Antimonyň plastmassadan we suwuklyga çykmagyna sebäp bolup biler. Bagtymyza, bu plastmassalary aňsatlyk bilen gaýtadan ulanyp bolýar we gaýtadan işleýän zawodlaryň köpüsi olary kabul edýär, şonuň üçin olary dogry ýok etmek aňsat. PET plastmassalary gyş eşikleri üçin haly, mebel we süýümde gaýtadan işlenýär.

Ø HDPE (Dokary dykyzlykly polietilen): Plastmassanyň iň täze görnüşlerinden biri bolan HDPE ilkinji gezek 1950-nji ýyllarda Karl Zigler we Erhard Holzkamp tarapyndan döredildi. HDPE iň köp ulanylýan plastmassa we adatça FDA tarapyndan iýmit aragatnaşygy üçin howpsuz hasaplanýar. Içerki gurluşy sebäpli HDPE PET-den has güýçli we howpsuz ulanylyp bilner. Şeýle hem, daşarda saklanjak ýa-da ulanyljak zatlar üçin ulanylyp bilner, sebäbi ýokary we doňan temperaturalarda gowy işleýär. HDPE önümleriniň iýmitlere ýa-da suwuklyklara syzmak howpy gaty pes. Bu plastmassany süýt küýzelerinde, gatyk çüýşelerinde, arassalaýjy önüm gaplarynda, beden ýuwulýan çüýşelerde we şuňa meňzeş önümlerde tapyp bilersiňiz. Köp çagalar oýnawaçlary, seýilgäh oturgyçlary, ekiş küýzeleri we turbalar hem HDPE-den ýasalýar. Gaýtadan işlenen HDPE ruçkalara, plastmassa agaçlara, plastmassa haýatlara, piknik stollaryna we çüýşelere ýasalýar.

Ø V ýa-da PVC (Poliwinil hlorid): Ilkinji gezek 1838-nji ýylda açyldy, iň gadymy plastmassalardan biridir. Winil diýlip hem bilinýän PVC, gaty başlaýar, ýöne plastifikatorlar goşulanda çeýe bolýar. Kredit kartoçkalarynda, azyk önümlerinde, sanitar turbalarynda, plitkalarda, penjirelerde we lukmançylyk enjamlarynda tapylan PVC seýrek ulanylýar. PVX plastmassalarda dürli keseller, şol sanda süňk we bagyr keselleri we çagalarda we bäbeklerde ösüş meseleleri bilen baglanyşykly zyýanly himiki maddalar bar. PVX önümlerini iýmitlerden we içgilerden uzakda saklaň. Specialöriteleşdirilen programmalar PVC-ni pollara, panellere we ýol ýakasyndaky çukurlara gaýtadan ulanýarlar.

Ø LDPE (Pes dykyzlykly polietilen): LDPE ähli plastmassanyň iň ýönekeý gurluşyna eýe bolup, öndürmegi aňsatlaşdyrýar. Şonuň üçin köplenç haltalaryň köp görnüşi üçin ulanylýar. Örän arassa we ygtybarly plastmassa, LDPE plastmassa örtük, doňdurylan iýmit gaplary we gysylýan çüýşeler ýaly öý goşlarynda-da bar. Has köp gaýtadan işlemek programmalary LDPE plastmassalaryny kabul edip başlady, ýöne gaýtadan işlemek gaty kyn. Gaýtadan işlenen LDPE zibil bankalary, paneller, mebel, pol we köpürjik örtük ýaly zatlara ýasalýar.

PP (Polipropilen): 1951-nji ýylda bir nebit kompaniýasynda açylan PP gaty, berk we ýokary temperatura çydap bilýär. Şeýle hem ygtybarly plastmassa hasaplanýar we netijede, gap-gaç önümlerinde, awtoulag böleklerinde, termiki ýeleklerde, gatyk gaplarynda we hatda bir gezek ulanylýan aşgazanlarda bolýar. Gaýtadan işlenip bilinýän bolsa-da, köplenç zyňylýar. Gaýtadan ulanylanda palet, buz döwüjiler, diregler we batareýa kabelleri ýaly agyr zatlara öwrülýär. Gaýtadan işlemek programmalarynyň köpüsi PP-ni kabul edýär.

Ø PS (Polistirol): PS ýa-da Styrofoam 1839-njy ýylda Germaniýada tötänleýin ýüze çykaryldy. Aňsat tanalýan plastmassa, PS içgi käselerinde, izolýasiýa, gaplaýyş materiallarynda, ýumurtga kartonlarynda we bir gezek ulanylýan nahar önümlerinde bolýar. Bu arzan we döretmek aňsat, hemme ýerde duş gelýär. Şeýle-de bolsa, bu howply däl, sebäbi Styrofoam zyýanly himiki maddalary syzdyrmak bilen, esasanam gyzdyrylanda we gaýtadan ulanylmazlygy bilen meşhurdyr. PP ýaly, adatça taşlanýar, käbir gaýtadan işlemek programmalary ony kabul edip biler. PS izolýasiýa, okuw esbaplary we belginiň çarçuwasy ýaly dürli zatlara gaýtadan ulanylýar.

Ø Dürli plastmassalar: SPI kody 7 beýleki 6 görnüşiň bir bölegi bolmadyk ähli plastmassalar üçin ulanylýar. Gün äýnegi, kompýuter örtügi, neýlon, ykjam diskler we çaga çüýşeleri ýaly meşhur zatlara goşulandygyna garamazdan, bu plastmassalarda zäherli himiki bisfenol A ýa-da BPA bar. Diňe howply bolman, eýsem bu görnüşli plastmassalary gaýtadan döwmek gaty kyn, sebäbi aňsatlyk bilen döwülmeýär. Gaýtadan işleýän zawodlar ony kabul edenlerinde, 7-nji plastmassa esasan plastmassa agaçlaryna we ýöriteleşdirilen önümlere gaýtadan işlenýär.

Plastmassanyň haýsy görnüşlerini gaýtadan ulanyp bolýar?
Kompozisiýadaky tapawutlary sebäpli plastmassany tapawutlandyrmak üçin bir koduň ýerine ýetirilişi ýaly we netijede maksat bilen materialy gaýtadan işlemek mümkinçiliginde tapawutlar bar.

Aslynda, 7-nji belgili bir görnüş bar, olary gaýtadan ulanyp bolmaýar. Mundan başga-da, atmosfera şertleri bilen bölmek kyn, ýokary pigmentli ýa-da zaýalanan materiallar bilen ýasalan önümler hem gaýtadan işlemek üçin amatly däl.

Gaýtadan işlemegiň aňsatlygynyň bu ugurda dört “belligi” döredýän görnüşi boýunça klassifikasiýasy bar: “aňsat”, “mümkin”, “kyn” we “gaty kyn”.

Plastmassanyň görnüşleri aşakdaky ýaly paýlanar:

Aňsat: PET, HDPE

Mümkin: LDPE, PP

Kyn: PS

Örän kyn: PVC

Plastiki gaýtadan işleýän maşynlary bizden satyn alyň
Plastil gaýtadan işleýän maşynyň bolmagy polietilen, polipropilen we PVC ýaly plastmassalary gaýtadan işlemekde möhümdir. Örän täsirli we täsirli tehnika üçin hoşamaýlyk bilen ýüz tutuň.